Het lijkt hier wel een sociale bio industrie
Hoe werkt de energieke samenleving en de participerende overheid in de praktijk? In het kader van de leergang Verbindend Leiderschap waren wij met onze deelnemers op bezoek in Lombok, Utrecht. Daar ontmoetten we Else Huisman. Zij werkt al zeven jaar met haar buurt aan het verbeteren van de leefbaarheid.
De buurt is ‘Complex 507’ 354 sociale huurwoningen in 11 straten met daarin de Kanaalstraat. Een wijk met problemen. Problemen die door de bewoners zijn aangepakt. Geveltuintjes natuurlijk. Fietsrekken, kunst in de buurt, technieklessen en huiswerkbegeleiding voor de kinderen, samen eten en theater maken. Helemaal met eigen geld en inzet gaat het niet en dus is de buurt op de gemeente afgestapt. Een sprong in de wereld van instituties en regels.
De gemeente moet zichzelf een oordeel vormen en laat dat doen door ambtenaren en consultants. Zij willen informatie, vellen een oordeel en geven advies. Opeens ben je als bewoner geen initiatiefnemer meer, maar voorwerp van onderzoek. Else: ‘Het lijkt wel een sociale bio industrie! Waarom gaan opeens andere mensen beslissen over de dingen waar de buurt veel meer kijk op heeft? En waarom krijgen zij daarvoor zulke hoge salarissen terwijl wij vrijwillig of voor een kleine vergoeding werken?’
Het gevoel van Else is door de Raad voor het Openbaar Bestuur in rapportagetaal verwoord in het mooie rapport ‘Loslaten in vertrouwen’: ‘Vermaatschappelijken van publieke taken is een recept voor teleurstelling als bewoners en hun verbanden worden gereduceerd tot uitvoeringsinstanties die de orders vanuit het gemeentehuis moeten uitvoeren.’
Als de overheid toezicht wil houden op haar burgers, roept ze bij hen diezelfde reflex op. Buurt 507 kiest de methoden van de overheid en heeft het omgedraaid: in navolging van een Braziliaans initiatief controleert zij nu de begroting van de gemeente om te beoordelen hoe geld wordt besteed. ‘Budgetmonitoring’. Met als doel om op die manier in gesprek te komen en de begroting van onderaf, vanuit de buurten, op te bouwen.
Bij de deelnemers aan de leergang heeft de ontmoeting een snaar geraakt. Een aantal van hen heeft besloten zich onder te dompelen in de participatiesamenleving, om het echt te snappen en heeft zich opgegeven voor vrijwilligerswerk in de Haagse Schilderswijk. Dat is heel makkelijk te vinden op de website: https://denhaagdoet.nl/vrijwilligerswerk die is opgezet met subsidie van de gemeente…
