Moed en waarheid, dat spreekt aan

Yolk7 juli 2015

Hoe verschaf je vertrouwen als je zelf niet meer wordt vertrouwd? Welke rol heb je als financiële instelling of als accountant nog te spelen als je voorziet dat een groot deel van je dienstverlening in de nabije toekomst wordt geautomatiseerd en overgenomen door start-ups? We zijn er dit voorjaar volop mee geconfronteerd bij de banken en accountants waarvoor wij aan de slag zijn.

Steeds meer organisaties beseffen dat het niet alleen gaat om meer regels, maar om hoe mensen werken en met elkaar omgaan. Oftewel de cultuur. We zijn inmiddels nauw betrokken bij enkele cultuurprogramma’s, waarbij het draait om vragen als: Hoe stimuleer je een cultuur waarin minder fouten worden gemaakt? Wat heb je op gedragsniveau te doen om het publieke belang boven het commerciële belang te stellen? Om tal van redenen spreken mensen zich niet uit over zaken die zij in hun organisatie waarnemen of waarover zij een mening hebben. Met mogelijke incidenten en calamiteiten als gevolg. Hoe komt het dat informatie niet volledig wordt gedeeld? Gebeurt dat bewust of onbewust?

Het is een zoektocht naar betrouwbaarheid en integriteit waarover organisatiepsycholoog Erik van de Loo in zijn oratie ‘Schaduwen in de boardroom’ het klassieke begrip Parrhesia introduceerde zoals dat door filosoof Michel Foucault in de jaren zeventig opnieuw van betekenis is voorzien. Van de Loo benoemt Parrhesia, vrijmoedig spreken, als kernelement van het gewenste gedrag hierin: de moed tot waarheidspreken vanuit persoonlijke overtuiging en ethiek. Met alle risico’s van dien, want zodra je jouw waarheid uitspreekt, zullen de reacties niet uitblijven.

Werken met Parrhesia levert een hoopvol toekomstbeeld op. Moed, waarheid, betrouwbaarheid en integriteit als antwoord op de disruptieve veranderingen die traditionele organisaties als banken en accountants ondergaan.